Konferencja "Moja mała ojczyzna": rys historyczny regionu, jego dzieje i tradycja

Szanowni Państwo,

nasze koło Związku Górnośląskiego w Suszcu liczy 35 lat.

"U podstaw Związku Górnośląskiego leży zamiar obrony wartości kulturowych i cywilizacyjnych Górnego Śląska, powstałych na gruncie chrześcijańskim, jak również dążność do integracji społeczności regionu wokół jego wartości dawnych i nowych oraz harmonijnego rozwoju zamieszkałej tu ludności zapewniającego dobro każdej osoby" - to początek deklaracji ideowej Związku Górnośląskiego.

Związek jest organizacją apolityczną, stawiającą sobie za najwyższy cel obronę tradycji i Kultury Górnego Śląska. Troska o dziedzictwo przeszłości, o bogactwo powierzone przez przeszłe pokolenia skłoniła mieszkańców Suszca, silnie związanych ze swą "Małą Ojczyzną", do założenia Koła. Wszystko zaczęło się w 1989 roku w domu Państwa Marii i Fryderyka Szenderów. Koło ukonstytuowało się 23 listopada 1989 roku. Pierwszym prezesem Koła wybrano nauczyciela języka polskiego, pasjonata kultury i języka śląskiego, p. Grzegorza Witoszę. Spotkania odbywały się początkowo w salkach przy parafii w Suszcu albo w klasztorze Sióstr Felicjanek, a później w przejętym przez Związek kinie "Słońce", które przez blisko rok wyświetlało filmy dla mieszkańców Suszca oraz dla szkół całej gminy.

Związek organizuje obchody Świąt Narodowych. Msza Święta w intencji "Małej i Dużej Ojczyzny" rozpoczyna obchody Świąt Narodowych 3 maja i 11 listopada. Tradycją stało się również organizowanie zabawy karnawałowej - tzw. Zabawy Górnośląskiej - tradycyjnej "Muzyki". Odbywa się ona co roku w czwartą sobotę stycznia. W roku 2025 odbędzie się ona po raz 30. Wiele jej elementów ma na celu promowanie kultury regionu: cała impreza prowadzona jest w języku śląskim. Zabawa rozpoczyna się zawsze polonezem. Goście mają też okazję wspólnie pośpiewać, zjeść tradycyjną śląską roladę z kluskami i modróm kapustóm. Odbywa się także konkurs gwarowy. Przy tej okazji wspierane są również cele charytatywne, związane z terenami ziemi pszczyńskiej.

Z okazji 10-lecia Koła zorganizowano pierwsze Dni Suszca. Wtedy też odbyła się premiera sztuki wystawionej przez Amatorski Zespół Teatralny suszeckiego Koła ZG, który powstał w 1999 r. z inicjatywy p. Anny Kine. Występy Zespołu Teatralnego odbywają się od tamtego czasu niemal co roku. W tym roku teatr świętuje 25-lecie swojego istnienia. Teatr jest laureatem: Nagrody im. Wojciech Korfantego, Złotej odznaki Honorowej za zasługi dla Województwa Śląskiego, otrzymał nagrodę Żubra Starosty Pszczyńskiego, a w listopadzie tego roku - Odznakę Honorową Gminy Suszec.

Związek Górnośląski w Suszcu zorganizował 4 konferencje naukowe, w tym 3 pod patronatem Uniwersytetu Śląskiego. Z okazji 25-lecia Koła odbyła się sesja naukowa pt. " DLACZEGO RODZINA ?" Konferencja została zorganizowana 17 października 2014 r. w ramach V Suszeckiej Jesieni Kulturalnej. Patronatem konferencję - Metropolita Górnośląski, Mirosław Sekuła - Marszałek Województwa Śląskiego i Paweł Sadza - Starosta Powiatu Pszczyńskiego.

Suszeckie Koło Związku wydało 7 książek i albumów, promujących historię i kulturę regionu. W 1996 roku: "Suszec i jego mieszkańcy w starej fotografii", w 2001 roku "W kręgu języka i kultury ziemi pszczyńskiej" i w 2002 roku - "Ziemia pszczyńska przez wieki". Publikacje te były wydane pod redakcją profesorów Uniwersytetu Śląskiego. Zostały w nich zawarte materiały i referaty z sesji naukowych organizowanych odpowiednio w 1999 roku i 2002 roku. W 2018 r. wydano książkę Anny Kine "Ochotnicza Straż Pożarna w Suszcu", w 2019 r. wydano śpiewnik autorstwa Tomasza Mikołajca "Już jo wiyncyj po tym Suszcu spacyrowoł nie byda", a w czerwcu 2021 r. książkę-śpiewnik pod redakcją Tomasza Mikołajca "Tam nad Wisłą w dolinie siedziała dziewczyna". Z kolei w roku 2023 Związek wydał książkę Anieli Kudrzik "Szkice z dziejów rudzickiego dworu na ziemi pszczyńskiej".

W październiku 2003 roku powstała reprezentacja suszeckiego Koła w piłce nożnej. Na początku była to drużyna oldbojów, ale od kilku lat w rozgrywkach lokalnych Koło reprezentuje młodzież.

Dla uczczenia kolejnych Jubileuszy Koła odbyły się Biesiady Sportowo-Kulturalne, w czasie których na parkiecie hali sportowej w Suszcu zagrały ze sobą drużyny artystów, dziennikarzy, policjantów, sponsorów oraz członków naszego Koła. Rozgrywki połączono z częścią rozrywkową, w czasie której zaprezentowali się artyści scen śląskich. Przy kole działa również grupa tradycyjnej gry w skata. Zorganizowaliśmy już 16 turniejów skata o puchar Prezesa Koła Zwiazku Górnośląskiego w Suszcu.

Członkowie Koła podejmują wiele inicjatyw związanych z wiarą i ochroną dziedzictwa kulturowego swojej Małej Ojczyzny. W 2002 r. odnowiono pomnik "Maryjki" na Branicy, który stał się miejscem lokalnego, maryjnego kultu. Wraz z Nadleśnictwem Kobiór odrestaurowano figurę, postawiono zadaszenie i uporządkowano teren wokół kapliczki. Po latach, na przełomie 2010 i 2011 roku, przeprowadzono kolejny remont obejścia. Wyłożono granitem schody, chodnik oraz ścieżkę, zastępując zniszczone, drewniane elementy. Obecnie trwają przygotowania do kolejnego remontu, który ma zostać przeprowadzony w 2025 roku.

W 2004 roku postawiono i poświęcono na Branicy przy ulicy Pszczyńskiej nowy krzyż, w miejscu poprzedniego, który w latach 90. został przewrócony przez wichurę. 20 maja 2007 roku poświęcono sztandar Koła. Uroczystość została połączona z 200-leciem Branickiej Maryjki i XI edycją Śląskich Godów.
Obecnie do Koła należy ponad 100 osób. Wiele z nich na ważne uroczystości państwowe i kościelne zakłada tradycyjny strój regionalny.

Suszeckie Koło posiada stronę internetową pod adresem http://www.zgsuszec.pl. Ma również profil na Facebooku.

Prezesi Koła Związku Górnośląskiego Suszec:

• 1989 - 1993 - śp. Grzegorz Witosza,
• 1993 - 1996 - Mirosław Tchorz
• 1996 - do dziś - Wojciech Lala

Podczas obchodów 35-lecia Koła w Suszcu zaplanowano kolejną już 5. konferencję naukową pt.: "Suszec - Moja mała ojczyzna", która odbędzie się w 22 listopada i będzie połączona z obchodami 35-lecia Zwiazku Górnośląskiego. Wśród gości prelegentów będą m.in. pracownicy naukowi Uniwersytetu Śląskiego i Opolskiego oraz wielki pasjonat kultury śląskiej - pan Alojzy Lysko. Na wydarzeniu tym zostaną wręczone nagrody im. Wojciech Korfantego.

Przez 35 lat swojej działalności Związek Górnośląski Koło Suszec uczynił wiele dla mieszkańców naszej gminy i regionu. Od lat kultywuje tradycję i kulturę Śląska, dbając o język i wartości ważne dla każdego z nas. Suszeckie Koło jest niewątpliwie jednym z najprężniej działających Kół Związku Górnośląskiego.

Monika Panfil, Wojciech Lala